Για να εξασφαλίσουμε ικανοποιητική παραγωγή μητρικού γάλατος, ώστε να επιτύχουμε 6 μήνες αποκλειστικού μητρικού θηλασμού, το βρέφος θα πρέπει να θηλάζει όσο συχνά θέλει και όση ώρα θέλει, μέρα και νύχτα. Αυτό ονομάζεται θηλασμός κατά βούληση, ή σίτιση κατευθυνόμενη από το βρέφος. Τα γεύματα δεν είναι ποτέ ισόχρονα. Τα μωρά σιτίζονται με διαφορετική συχνότητα, και προσλαμβάνουν διαφορετική ποσότητα γάλατος σε κάθε γεύμα. Η 24-ωρη πρόσληψη γάλατος από το βρέφος ποικίλει από 450 έως 1250 ml, με μέσο όρο περίπου τα 800 ml την ημέρα κατά την διάρκεια των 6 πρώτων μηνών .
Είναι πιο σωστό σε κάθε θηλασμό το βρέφος να θηλάζει μόνο από τον ένα μαστό και στον επόμενο θηλασμό από τον άλλο μαστό. Στην αρχή του θηλασμού το γάλα είναι λεπτόρρευστο ενώ προς το τέλος του θηλασμού παχύρευστο, γιατί περιέχει περισσότερο λίπος, που σημαίνει θερμίδες απαραίτητες για τις ανάγκες του νέου οργανισμού. Σε μερικές μητέρες το γάλα έρχεται απότομα. Αυτό γίνεται γύρω στο 3ο-4ο 24ώρο μετά τη γέννηση. Τότε μόνο, για να προλάβουμε την επώδυνη συμφόρηση των μαστών, καλό είναι η μητέρα να θηλάζει και από τους δύο μαστούς στο ίδιο γεύμα. Πάντα το στήθος μπορεί να βγάλει κι άλλο γάλα, γεγονός που δείχνει ότι το μωρό σταμάτησε επειδή ήταν χορτάτο και όχι επειδή το στήθος είναι άδειο. Είναι λοιπόν σημαντικό να μην περιορίσουμε την διάρκεια και την συχνότητα των γευμάτων με την προϋπόθεση βέβαια ότι το μωρό είναι σωστά τοποθετημένο στο στήθος. Ο τραυματισμός των θηλών προκαλείται από λάθος προσκόλληση και όχι από τα παρατεταμένα γεύματα.
Η μητέρα μαθαίνει να αντιδρά με τις πρώτες ενδείξεις πείνας του βρέφους, όπως ανησυχία, αναζήτηση με το στόμα, θηλασμός χεριών, και πριν αυτό αρχίσει να κλαίει. Το βρέφος πρέπει να αφήνεται να θηλάσει μέχρι αυτό από μόνο του απελευθερώσει το στήθος.
Παρατεταμένα, συχνά γεύματα μπορεί να είναι σημάδι αναποτελεσματικού θηλασμού και μεταφορά ανεπαρκούς ποσότητας γάλατος στο βρέφος. Αυτό είναι συνήθως αποτέλεσμα κακής τοποθέτησης. Αν βελτιωθεί η προσκόλληση-τοποθέτηση, ο θηλασμός γίνεται αποτελεσματικός, και τα γεύματα γίνονται μικρότερα και λιγότερο συχνά. Ταυτόχρονα ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος τραυματισμού των θηλών.
Η απομάκρυνση του βρέφος από το στήθος πρέπει να γίνεται πάντα βάζοντας απαλά το δάκτυλό ανάμεσα στο στόμα του βρέφους και το μαστό, πιέζοντας τον ελαφρώς προς τα κάτω. Δεν τραβάμε το μαστό από το στόμα του βρέφους, γιατί αυτό θα τραυματίσει τις θηλές. Μετά το τέλος του θηλασμού το βρέφος τοποθετείται όρθιο ακουμπισμένο στο στήθος ή στα πόδια της μητέρας, τρίβοντας απαλά την πλάτη του για να ρευτεί.
Θηλασμός διδύμων
Τα δίδυμα μπορεί να τα θηλάζει η μητέρα ταυτόχρονα. Τα βρέφη τοποθετούνται σε δύο μαξιλάρια με τα πόδια τους προς τη μασχάλη της μητέρας, αγκαλιάζοντας το σώμα της. Η μητέρα με τα χέρια της στηρίζει τα κεφαλάκια τους. Αν δεν μπορεί να το καταφέρει, μπορεί να θηλάσει πρώτα το ένα και μετά το άλλο διαθέτοντας έναν μαστό για το καθένα εναλλάξ. (Εικόνα 1)
