Ο μητρικός θηλασμός, αποκλειστικό προνόμιο της γυναίκας δεν είναι κάτι που συμβαίνει τυχαία στη ζωή της. Η γαλουχία είναι μια από τις ομορφότερες περιόδους της ζωής της γυναίκας, καθώς μέσω του μητρικού θηλασμού ενισχύεται η σχέση της μάνας και παιδιού. Η σχέση αυτή είναι ίσως η πιο καθοριστική για τη ζωή του ανθρώπου.
Κατασκευή του μαστού
Ο μαστός είναι ένας εξωκρινής αδένας που αποτελείται : Α) από το παρέγχυμα και Β) το στρώμα
Το παρέγχυμα αποτελείται: από τις κυψελίδες, τους λοβούς (αποτελούνται από πολλά λόβια) και τους γαλακτοφόρους πόρους. Το στρώμα αποτελείται: από το συνδετικό ιστό, το λιπώδη ιστό, τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα.
Κάθε μαστός αποτελείται από 15-20 λοβούς που μπορούν να παρομοιαστούν με κλαδιά δένδρων. Τα φύλλα του δέντρου είναι οι γαλακτοφόροι αδένες (όπου παράγεται το γάλα). Από εκεί το γάλα προωθείται στους γαλακτοφόρους πόρους (τα κλαδιά του δέντρου) και κατεβαίνει προς τις γαλακτοφόρες ληκύθους (τον κορμό του δέντρου) όπου συγκεντρώνεται και αναμένει την άντληση του μέσω της απομύζησης της θηλαίας άλω από το βρέφος.
Ο μαστός καλύπτεται με δέρμα που είναι λεπτό και ελαστικό και περιλαμβάνει: τη θηλή, τη θηλαία άλω (τη σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή) και το δέρμα. Ήδη από την περίοδο της εγκυμοσύνης η θηλαία άλω γίνεται μεγαλύτερη και σκουρότερη για να την ξεχωρίζει καλύτερα το νεογέννητο, γιατί αυτή πρέπει να θηλάζει και όχι τη θηλή. Μόνο με αυτόν τον τρόπο πιέζονται οι γαλακτοφόρες λήκυθοι και αδειάζει το γάλα από τα ανοίγματα της θηλής.
Ο μαστός της γυναίκας αρχίζει να μεταβάλλεται από την εφηβική ηλικία μέσω ειδικών ουσιών που λέγονται ορμόνες και παράγονται στις ωοθήκες. Στο τέλος της εφηβείας ο μαστός είναι ώριμος και έτοιμος να ανταποκριθεί στην παραγωγή του γάλακτος, όταν η γυναίκα τεκνοποιήσει.